2007 krizi öncesini düşünün. İşinizi yönetmek o zamanlarda daha farklıydı. Muhtemelen sektörünüzdeki ve pazarınızdaki olağan beklentileri biliyordunuz ve buna göre davranıyordunuz. Fakat bugün, geçmişte bizi rahatlatan bu olağan beklentileri bilme avantajımız kayboldu.
Şirketler pazarlarında giderek artan belirsizlik ve dalgalanma içerisinde faaliyet gösteriyorlar. Bu da, zaten büyümenin zorluğu ile uğraşan şirketlerin kendilerini çalkantılı sularda yönetmeleri ile ilgili de ek bir zorlukla karşılaşmalarına sebep oluyor.Olağan büyüme zamanlarında standart yönetim yöntemleri etkilidir. Zaman zaman bu yöntemlerin uygulanması ile ilgili zorluklar olabilir fakat planlama, iletişim, sorumluluk öğeleri kitaplarda anlatılan şekilde pratikte uygulanabilir.
Bugün ise, şirketler, kitaplarda anlatılan büyümeyi yönetme yöntemlerinin işe yaramayacağı iki net durumla karşı karşıyalar: hızlı büyüme ve çok iniş çıkışlı bir ortamda büyüme. Aslında her ikisi de belirsizliği yönetme ile bağlantılı durumlar. Hızlı büyüme sırasında dalgalanma şirket içerisinden ortaya çıkar, dalgalı pazar şartlarında ise belirsizlik dışarıdan gelir.
İyi haber ise büyüme ve dalgalanmalar ile karşılaşan liderlerin daha iyi yönetim gösterebilmeleri için atabilecekleri bazı adımlar olmasıdır.
‘Yeteri Kadar İyi’ Yönetim Tarzını Uygulayın
Belirsiz bir ortamda standart yönetim yöntemlerini kullanamazsınız. Belirsizlik bu yöntemleri aşacak ve onları etkisiz kılacaktır. Çoğu zaman beklentileriniz çok yüksek olduğu için tahmin ettiğiniz sonuçlarla gerçekleşen sonuçlar arasındaki fark büyük olacaktır.
Bunun çözümü, özellikle ekibinizin ne kadar ilerleyeceği ve işlerin ne kadar iyi yönetileceği konusundaki, beklentilerinizi düşürmektir. Burada amaç yönetimi tamamen başıboş bırakmak değil gerçekçi düşünerek umut ve istekler yerine gerçekler ile yönetmektir. Eğer umut ve isteklere dayalı bir yönetim gösterirseniz sonunda yönetiminiz iflas edecektir, çünkü bu metot işe yaramayacaktır.
Beklentilerinizi düşürdükçe, ne kadar küçük ve önemsiz olurlarsa olsunlar ilerleme kaydetme konusundaki dikkatinizi arttırmalısınız. Hedefiniz mükemmellik değil ilerlemedir ve beklentilerinizi düşürseniz bile ilerleme konusunda taviz vermemelisiniz.
Planlama Ufkunuzu Kısaltın
İyi bir uzun vadeli misyon ve vizyonu herkes sever fakat belirsizliğin olduğu ortamlarda planlama daha kısa olmalıdır. İstikrarlı bir ortamda kısa dönem planlaması daha az önemlidir ve uzun vadeli düşünme beklenir.
İniş çıkışların çok olduğu bir ortamda ise; kısa dönemli planlama ve önceliklendirme önem kazanır ve uzun dönemli planlamanın önüne geçer.
Bu durumlarda, toplantılarınızda yine de 5-10 dakikanızı misyon ve vizyonunuza ayırmalı kalan zamanda ise tamamen kısa dönemli konulara odaklanmalısınız.
İletişimi Devam Ettirin
İşler belirsizleşmeye başlayınca yöneticiler emir verme durumuna geçerler. Bu yönetim şekli eğer belirsizlik kısa ve basit ise işe yarayabilir. Olayları daha geniş açıdan gören bir kişinin kontrolü ele alması fayda getirebilir.
Fakat dalgalanma ortamı geniş, sürekli ve karmaşık ise bununla başa çıkmanın tek yolu sürekli ve gerçekçi iletişimdir. Bazen bu yöntem karar almayı yavaşlatabilir ama daha iyi kararlar alınmasını ve ekibin alınan kararları uygulama anlamında daha donanımlı olmasını sağlayacaktır.
Çoğu zaman belirsiz ortamlarda takım içindeki fikir alışverişini arttırmak için daha sık toplantılar düzenlenmelidir.
Zayıflıkları ve Kör Noktaları Vurgulayın
Güçlü yanlarımıza odaklanmak genel olarak kabul gören bir anlayıştır. Fakat liderler bu anlayışın şirketler için değil bireyler için geçerli olduğunu görmelidirler. Aksi takdirde belirsizliğin yüksek olduğu ortamlarda bu anlayış size zarar verir.
Ekibiniz küçük ve ilgi alanı dar olmadığı sürece dengeli bir yol izlemek gerekmektedir. Bunu yapmak için lider, ekibin kör noktalarını ve zayıflıklarını görmelidir. Böylece daha geniş bir perspektife ve anlayışa sahip olacakır.
Önemli olan kör noktalara ve zayıflıklara odaklanmak değil bunların farkında olarak dengelemektir. Bunu nasıl yaparsınız? Toplantılarınıza dışarıdan objektif insanları çağırmak bir yöntemdir.
Risk Planlaması ve Hızlı Karşılık ile ilgili Planlama yapın
İşler hiçbir zaman planlandığı gibi gitmez, özellikle de belirsiz ortamlarda. Bazı liderler doğuştan risk planlaması yapmaya yatkındırlar. Diğerleri çözmek için önce problemin ortaya çıkmasını beklerler. İki türlü de çalışılabilir. Önemli olan bir yolu seçmek ve karar vermektir.
Birçok küçük şirkette detaylı bir risk planı yapmak için gerekli zaman, uzmanlık ve kaynaklar yoktur. Fakat bu yine de en büyük 3-6 riski tanımlayarak ve şirketin bu risklere karşı ne yapacağını belirleyerek yapılabilir. Daha sonrasında ise; şirketin bu riskleri olabildiğince erken fark etmesi için planlama yapılması gereklidir.
Özet
Yukarıdaki 5 adımı birleştirdiğinizde dalgalı bir ortamda büyümenin nasıl yönetileceğini anlayabilirsiniz. Daha az sayıda konu hakkında daha çok temas halinde olarak kısa vadeli işlerin koordinasyonuna zaman harcayabilir ve riskleriniz hakkında bir planlama yapabilirsiniz. Bunları yaparsanız bir ilerleme kaydedersiniz fakat tabii ki bu normal bir zamanki kadar büyük bir ilerleme olmaz.