SoftBank başkanı Masayoshi Son’ın geçtiğimiz 20 yıl boyunca yüzlerce teknoloji girişimine yaptığı yatırımların hızına bakarsak, 14 yıl önce 20 milyon dolar yatırdığı Çinli küçük bir e-ticaret şirketi olan Alibaba.com’u unutmuş olması olağan karşılanabilir. İnternet çağının doğuşu olan 1990’ların ortalarından bu yana Son, yarının en yüksek potansiyelli teknolojilerini ve online iş modellerini araştırırken milyarlarca dolarını yatırım için harcadı. 2000 yılındaki bir mülakatında şöyle diyordu ‘İnternette herşey çok hızlı hareket ediyor. Dolayısıyla eskiden yaptıklarınızı daha farklı yapmalısınız.’
Bu düşünce yapısı, onu, Çin’in doğu bölgesindeki Hangzhou şehrinde İngilizce öğretmenliği yapan Jack Ma’nın kurduğu İnternet girişiminde ufak bir yatırım riski almaya itti. İlk safha yatırımı ve daha sonra gelen yatırımlar sayesinde SoftBank şu anda Alibaba’nın %34’üne sahip. 6 Mayıs 2014’de Çinli Alibaba, Amerika borsalarında halka açılmak için başvuruda bulundu. Alibaba halka açılarak toplayacağı düşünülen para ile, Visa şirketinin 2008’de topladığı 17.9 milyar dolar’ı geçeceği ve Amerika’daki en büyük halka açılma rekorunu kıracağı görülüyor. SoftBank’ın hisselerine karşılık gelen değer yaklaşık 58 milyar dolar olacak ve bu da Alibaba’nın da şirket değerini de 168 milyar dolar yapacak. Son’un son 20 yılda portföyünde Sprint, ABD’deki 3. büyük GSM şirketi, Yahoo ve daha 1.300 adet şirket bulunuyor.
Alibaba’nın arkasına aldığı rüzgar, Son’un Netbatsu ismini verdiği, dijital çağın holdingini yaratma stratejisini de doğruluyor. Aslında bu stratejinin, 2000 yılında dot-com balonu patladığında SoftBank’a çok büyük bir maliyeti oldu. Finansal durumu bozulmasına rağmen, Son ısrar etti ve teknoloji şirketlerinde hisse toplamaya devam etti. Bu strateji, Google ve Facebook’un robotik, yapay zeka ve sanal gerçeklik konusunda çalışan şirketleri sürekli satınalmaları stratejisine benziyor.
7 Mayıs’daki basın toplantısında Son, Alibaba’daki hisselerinin çoğunu satmayı düşünmediğini ve halka açılma sonrasında da SoftBank’ın şirketin en büyük hissedarı ve Asya’daki kilit ortağı olacağını söyledi. Bunun yanında, halka açılma sonrası SoftBank’ın finansal kaynaklara ulaşımı çok daha kolaylaşacak, ve SoftBank Japonya’nın azalan nüfusunun ve durağan ekonomisinin getirdiği olumsuzlukları tersine çevirmek için daha fazla büyümeye ihtiyaç duyacak. SoftBank, Apple iPhone’ların Japonya’daki tek distribütörü olarak ilk olmanın avantajını yaşadı, fakat şimdi diğer iki Japon GSM şirketi olan NTT Docomo ve KDDI de iPhone satmaya başladılar. Şirketin, Mart ayında bitecek mali yıl için 9.8 milyar dolarlık faaliyet karı beklentisi de bir önceki seneden %7.8 daha düşük.
Japonyanın büyümesinin belirsizliği koruduğu bu ortamda, Son dışarıya bakmaya devam ediyor. Geçen yıl Sprint’e 22 milyar dolar ödeyerek şirketin kontrolünü aldı ve Clash of Clans oyununun sahibi Finlandiya’lı Supercell şirketine 1.5 milyar dolar ödedi, aynı zamanda Amerikalı cep telefonu dağıtıcısı Brightstar’a da 1.3 milyar dolar ödedi. SoftBank şimdi de T-Mobile Amerika’yı satın almak için teklif vermeye hazırlanıyor.
Hızlı Perakende markası Uniqlo’nun sahibi Tadashi Yanai’nin ardından Japonya’daki en zengin ikinci kişi olan 56 yaşındaki Son’un mal varlığı 15.8 milyar dolar. Buna rağmen büyümeye devam etmek ve dünya genelinde telekom sektöründeki rakiplerini alt etmek istiyor. SMBC Nikko Yatırım şirketinden Satoru Kikuchi şöyle diyor ‘Son dünyanın bir numaralı mobil operatör şirketi olduğunda durmak istemiyor. O, dünyanın bir numaralı şirketine sahip olmak istiyor. Bunu yapmak için de Alibaba gibi internet şirketlerinin sağladığı büyümeye muhtaç.’
Kaynak: Businessweek