Hadi bahse girelim. Yazı tura atacağım ve tura gelirse size 150 dolar vereceğim. Yazı gelirse bana 100 dolar vereceksiniz. Bu bahse girer misiniz? Çoğu kimse girmez. Bunu en son iki hafta önce Roma’da denedim ve 80 kişilik bir salonda sadece beş kişi kabul etti. Salonda bulunanlar Avrupa genelindeki büyük kurumların yöneticileri idi ve tabii ki bu kişiler risk konusunda daha hassas olabilirler; fakat araştırmalara göre insanları bu oyunu oynamaya ikna edebilmek için kazanç kayıp oranının iki ya da üç olması gerekiyor.
Bu neden böyle? Sonuç olarak bu matematiksel olarak ilgi çekici bir bahis. Ortalamada siz daha çok kazanacaksınız. Nassim Taleb ‘Antifragile’ isimli kitabında, tüm insanlık gelişiminin kaynağı olduğunu söylediği bu risk türüne dışbükey risk adını veriyor. Buna rağmen bu tür risklerden kaçıyoruz. O gece salonda bulunan insanlar bu risk teklifime hayır dediler, onlara ertesi gün sorsaydım yine hayır diyeceklerdi, bir sonraki gün yine hayır. Ta ki on sene sonra, hemen hemen kesin olarak elde edebilecekleri 90.000 doları reddettiklerini anlayana kadar.
Bunu neden yapıyoruz? Açıkça iyi olduğu belli olan birşeye neden hayır diyoruz? ( İtiraf etmeliyim ki cevabı biliyor olsam da ben bile evet demeyi zor buluyorum.) Bunun nedeni, kazançları ve kayıpları matematiksel olarak hesaplamamamız, ve bunları psikolojik olarak değerlendirmemiz. Dolayısıyla 100 dolar kaybetmenin psikolojik acısı, 150 dolar kazanmanın zevkinden daha büyük oluyor. Ve bize çok fayda sağlayabilecek bu tip risklerden kaçıyoruz.
YATIRIM YAPABİLECEĞİNİZ KARLI PROJELERİ İNCELEMEK İÇİN TIKLAYINIZ
Ne yapabiliriz? Bu tip risklerin aslında iyi olduklarını fakat bizi kötü ve endişeli hissettirdiklerini fark ederek, bu riskleri alabiliriz. Alternatif olarak, büyük bir açıdan bakmak daha kolay olabilir. Her bahse birbirinden bağımsız olarak bakmak yerine, bunları zaman içinde bizim için değer üretebilecek bir zincir olarak değerlendirmek daha doğru olur. Daha çok bir VC, kitap yayıncısı ya da Hollywood stüdyosu gibi düşünmeye çalışın. Tüm bu kurumlar birçok bir tane başarı yakalamak için onlarca başarısız projeyi finanse etmeleri gerektiğini kabul etmişlerdir. Daha fazla hesaplı risk almaya çalışın ve sürümden kazanma kuralı sizin için de çalışmaya başlayacaktır.
Kaynak: Forbes