Forma girmek, iyi bir aile kurmak, çok satan bir kitap yazmak, şampiyonluğu kazanmak gibi, hepimizin hayatta başarmak istediği şeyler vardır.
Ve çoğumuz için bunları elde etmenin yolu, spesifik ve uygulanabilir hedefler koymaktır. En azından benim için, bu yaklaşım son dönemlere kadar geçerliydi. Kendime, alacağım dersler, spor salonunda kaldıracağım ağırlıklar ve kazanmak istediğim müşterilerle ilgili hedefler koyardım.
Fakat, yavaş yavaş anlamaya başladım ki, bir şeyleri başarmak ve kendim için önemli alanlarda ilerleyebilmek için uygulayabileceğim çok daha iyi bir yöntem var.
Fark tamamen hedefler ve sistemler arasındadır.
İzin verin anlatayım.
Hedefler ve Sistemler arasındaki fark nedir?
·       Eğer bir koçsanız, hedefiniz şampiyonluğu kazanmaktır. Sisteminiz ise; takımınız her gün antrenmanda nasıl çalıştığıdır.
·       Eğer bir yazarsanız, hedefiniz kitap yazmaktır. Sisteminiz ise; her hafta takip ettiğiniz çalışma takviminizdir.
·       Eğer bir atletseniz; hedefiniz maratona katılmaktır. Sisteminiz ise; aylık çalışma antrenmanızdır.
·       Eğer bir girişimciyseniz; hedefiniz milyon dolarlık bir şirket yaratmaktır. Sisteminiz ise; satış ve pazarlama sürecinizdir.
Sıra şimdi en ilginç soruda:
Eğer hedeflerinizi tamamen göz ardı ederseniz ve sadece sisteminize odaklanırsanız, o zaman da iyi sonuçlar elde edebilir misiniz?
Örneğin, basketbol takımı koçu iseniz; şampiyonluğu kazanma hedefinizi unutup, sadece takımınızın nasıl antrenman yaptığına odaklanırsanız, hala iyi sonuçlar alabilir misiniz?
Bence alabilirsiniz.
Örnek olarak, bu sene yazdığım makalelerin kelime sayılarını topladım. Son 12 ayda, 115.000’den fazla kelime yazmışım. Bir kitapta ortalama olarak 50.000 ile 60.000 arasında kelime bulunur, yani özetlersem bu sene iki kitap yazmışım.
Bu benim için çok büyük sürpriz oldu çünkü hiçbir zaman yazma ile ilgili bir hedefim olmadı. İlerlememi herhangi bir kıstasa göre ölçmedim. Hiçbir makalem için kelime sayısı hedefi koymadım. Hiçbir zaman ‘Bu sene iki kitap yazmak istiyorum’ demedim.
Odaklandığım şey, her Pazartesi ve Perşembe birer makale yazmaktı. 11 ay boyunca bu plana bağlı kaldıktan sonra, sonuç 115.000 kelimeydi. Sistemime ve yazı yazma sürecime odaklandım. Sonunda, aynı, hatta daha iyi sonuçlar elde ettim.
Hedefiniz yerine sisteminize odaklanmanızı istememin diğer üç nedeni şunlardır.
1.     Hedefler şu anki mutluluğunuzu azaltır
Bir hedefe doğru koşarken, esas olarak şunu söylüyorsunuz : ‘Henüz yeterince iyi değilim, ama hedefime ulaştığımda yeterince iyi olacağım.’
Bu düşünce yapısı ile ilgili problem, kendinize, bir sonraki hedefe ulaşılana kadar mutluluğu ve başarıyı ertelemeniz gerektiğini söylüyor olmanızdır. ‘Hedefime ulaştığımda mutlu olacağım. Hedefime ulaştığımda, başarılı olmuş olacağım.’
Çözüm: Sürece odaklanın, hedefe değil
Bir hedef belirlemek, omuzlarınıza çok büyük bir yük koyar. Bir yılda iki kitap yazma gibi bir hedefimin olduğunu düşünebiliyor musunuz? Bu cümleyi yazmak bile beni strese sokuyor.
Fakat, kendimize bunu sürekli yapıyoruz. Kilo verme, işte başarılı olma ya da çok satan bir kitap yazma gibi şeylerle ilgili kendi kendimize çok stres yüklüyoruz. Bunun yerine, büyük, hayatı değiştiren hedeflerle ilgili endişelenmekten ziyade, işleri basitleştirebilir ve günlük ilerlemenize odaklanarak ve takviminize uyarak stresinizi azaltabilirsiniz.
Performans yerine uygulamaya odaklanırsanız, şu anki zamanın tadını çıkarabilir ve aynı zamanda kendinizi geliştirebilirsiniz.
2.     Hedefler, uzun dönemli gelişmelerle örtüşmez
Hedeflerinizin sizi uzun dönemli olarak motive edeceğini düşünebilirsiniz, ama bu her zaman doğru değildir.
Bir maraton için antrenman yapan birini düşünün. Bu kişi aylar boyunca sıkı çalışır ama yatırışı bitirdiği andan itibaren antrenmanı bırakır. Hedefi maratonu tamamlamaktır ve artık tamamladığı için, onu motive edecek başka bir hedef yoktur. Tüm çalışmanız tek bir hedefe odaklı olduğu zaman, onu elde ettikten sonra sizi ne motive edecektir?
Buna yo-yo etkisi denir. İnsanlar, bir hedef için çalışmakla, hedefsiz olarak hiçbir şeye çalışmamak arsında gider gelirler. Bu tip bir döngü, uzun dönemli hedefler için çalışmayı zorlaştırır.
Çözüm: Hemen sonuç alma ihtiyacına teslim olmayın
Geçen hafta spor salonunda antrenman yaparken, sondan ikinci setimde, ayağımda ufak bir ağrı hissettim. Çok ciddi bir şey ya da sakatlık değildi, sadece bir yorgunluk göstergesiydi. Biraz dinlenip son setime geçmeyi düşündüm. Fakat daha sonra kendi kendime, bu sporu hayatımın sonuna kadar yapmayı istediğimi söyleyip, son setimi yapmadan dinlenmek üzere evin yolunu tuttum.
Bu gibi durumlarda, hedef odaklı düşünce yapısı, size, son seti de bitirmeniz ve hedefinize ulaşmanız gerektiğini söyleyecektir. Çünkü buna göre, hedef koyduysanız ve buna ulaşamadıysanız başarısızsınızdır.
Fakat sistem odaklı düşünce yapısı beni rahatlattı. Sistem odaklı düşünce yapısı bir rakama ulaşmayla ilgili değildir, sürece bağlı kalma ve çalışmaları aksatmama ile ilgilidir.
Tabii ki, eğer hiçbir zaman antrenman kaçırmazsam, uzun vadede daha büyük ağırlıklar kaldırabileceğimi biliyorum. Ve bu yüzden sistemler uzun dönemli başarılar ile ilişkilidir. Sonuçta, her zaman süreç kazanır.
3.     Hedefler, kontrolünüzde olmayan şeyleri kontrol ettiğinizi öne sürerler
Geleceği tahmin edemezsiniz.
Ama ne zaman ortaya bir hedef koysak, bunu yapmaya çalışırız. Nerede olacağımızı ve ne zaman oraya geleceğimizi planlamaya çalışırız. İleride hangi olayların meydana geleceğini bilmesek de, ne kadar hızlı ilerleyebileceğimizi tahmin etmeye çalışırız.
Çözüm: Geri bildirimlerle beslenin
Her Cuma günü, şirketimle ilgili en önemli ölçütlerin yer aldığı ufak bir tabloyu doldurmak için 15 dakika harcarım. Geri bildirimler, üzerinizde her şeyi tahmin etme baskısı yaratmadan, bir çok ölçütü izleyebilmenizi sağlayarak iyi sistemler yaratmanıza yardımcı olurlar. Geleceği tahmin etmeye çalışmayı unutun, ve ince ayarlamalar gerektiğinde sizi uyarabilecek bir sistem yaratın.
Sistemlere aşık olun
Bu yazdıklarım, hedeflerin işe yaramaz olduğu anlamına gelmiyor. Fakat, hedeflerin ilerlemenizi planlamak ve sistemlerin de asıl ilerlemeyi gerçekleştirmek için kullanılmaları gerektiğini düşünüyorum. Esasında, 2014 yılında herkesin, sadece birkaç hafta boyunca heyecanı devam eden hedefleri takip etmeleri yerine, yavaşlayarak daha istikrarlı ve metodik ilerlemeler kaydetmelerini istiyorum.
Hedefler, sizi kısa dönemde ilerletebilir ve yön gösterebilir. Fakat sonunda iyi tasarlanmış bir sistem her zaman kazanır. Önemli olmanız sisteminizin olmasıdır. Sürece sadık kalmak sizi farklılaştırır.

Kaynak: Entrepreneur